🔹در حالی گذر فرهنگ و هنر نیشابور در آستانه بهره‌برداری قرار گرفته است که تلاش برای راه‌اندازی آن در سبزوار، سالهاست متوقف مانده است. گزارش زیر، بازنشر است و به معرفی گذر و فرایندی که برای راه‌اندازی آن در سبزوار طی شد و این که نهایتاً چگونه و به چه سرانجامی رسید می‌پردازد.
🖋 عصرسبزوار
موسی‌الرضا وثوق
🔹۱- بنا به تعریف وب‌سایت وزارت فرهنگ و ارشاد، گذر فرهنگ و هنر، عبارت است از خیابان، میدان، بازار یا گذری که در آن، مجموعه‌ای از کسب‌وکارهای فرهنگی و هنری فعالیت می‌کنند و فضای بیرونی آن، پیاده‌راهی برای عرضه هنرهای خیابانی و آیینی و دیگر فعالیت‌های فرهنگی و هنری است.
🔹۲- سبزوار، یکی از ۱۰ شهر کشور برای احداث گذر فرهنگ و هنر در آن تعیین شد (اسرارنامه، آبان ۹۸). برای همین منظور، مشاور وزیر در سال ۹۷ به سبزوار سفر کرد، و طی آن سفر قرار شد دیوارهای ساختمان اداره فرهنگ و ارشاد سبزوار برداشته شود، تا گذر فرهنگ و هنر را احداث کنند. این تصمیم به اطلاع وزیر رسید و پس از آن، اداره‌کل، موظف به پیگیری احداث این گذر شد.
🔹۳- با گذشت مدتی طولانی از این جانمایی، که پروژه تقریباً مسکوت و معطل مانده بود، مدیرکل فرهنگ و ارشاد استان، طی سفری به سبزوار، از نهادهای شهری خواست این پروژه را هرچه زودتر اجرایی کنند. در همین عنفوان، احمد برادران، فرماندار ویژه وقت سبزوار هم، از ضعف همکاری میان شورای شهر و شهرداری در این زمینه، انتقاد کرد (ایرنا، ۱ بهمن ۹۸).
🔹۴- علی‌اصغر محمدی که در زمان سفر مشاور وزیر، رئیس شورای شهر سبزوار بود، گفت اداره‌کل استان با مکانی که ابتدا برای احداث گذر تعیین شد، مخالفت کرده است و هیچ پیگیری دیگری انجام نمی‌دهد. بخش اول سخنان او، ظاهراً درست بود. رئیس اداره فرهنگ و ارشاد سبزوار در همان ایام به نگارنده گفت اولاً آماده‌سازی مکان گذر، وظیفه شهرداری است؛ ثانیاً، طبق بند ۲ شیوه‌نامه، گذر باید در مکانی احداث شود، که امکان تغییر به فضای فرهنگی – هنری را دارا باشد. در حالی که مجتمع فرهنگی هنری اسرار، خود یک مکان فرهنگی هنری است. او همچنین پیشنهاد داد کاروانسرای عرب‌ها را به‌عنوان مکان احداث گذر در نظر بگیرند (ستاره شرق، شماره ۱۶۳).
🔹۵- در مقابل، شهرداری هم، مسئولیت را متوجه اداره‌کل می‌کرد و می‌گفت این نهاد بوده که به تعهداتش عمل نکرده است. شهردار وقت، در همان زمان، به نگارنده گفت شهرداری «محکم ایستاده» تا گذر را ایجاد کند. او در پاسخ به ایراد حقوقی‌ای که رئیس اداره ارشاد مطرح کرده بود گفت: «من شیوه‌نامه را ندیده‌ام. اداره ارشاد، شیوه‌نامه را بیاورد.» (ستاره شرق، شماره ۱۶۳).
🔹۶- آقای محمدی، رئیس شورای شهر در زمان سفر مشاور وزیر، این بار هم مسئولیت را متوجه اداره ارشاد سبزوار کرد و ایراد حقوقی مطرح‌شده را «بهانه‌گیری» دانست. او در مصاحبه‌ای با نگارنده گفت: «اگر این‌طور بود [یعنی از نظر حقوقی امکان احداث گذر در آن مکان وجود نداشت] چرا مشاور وزیر این مکان را انتخاب کرد؟» او افزود: «آن‌ها فکر کردند ما می‌خواستیم ساختمانی را بگیریم در حالی که ما می‌خواستیم در زمین خالی‌شان یک ساختمان ایجاد کنیم… ما به ساختمان اداری [ارشاد] کاری نداریم و می‌خواهیم در زمین بلااستفاده آنجا، گذر را ایجاد کنیم.» (ستاره شرق، شماره ۱۶۳).
🔹۷- پس از بهمن ۹۷ که این بحث‌ها در گرفت، بار دیگر موضوع تقریباً فراموش شده و بحث جدی‌ای برای به تفاهم رسیدن نهادها مطرح نشد. دفعه بعد که مجدداً بحث بر سر احداث گذر فرهنگ و هنر در سبزوار خبرساز شد، آبان ۹۹ بود که مهدی مقصودی، رئیس وقت کمیسیون شورای شهر پیشنهاد داد ساختمان اداره ارشاد، به مکان پیشینش در میدان نقابشک بازگرانده شود و فرهنگسرای اسرار به بخش خصوصی واگذار شود تا گذر فرهنگ و هنر را در آنجا احداث کنند.
آقای مقصودی همچنین با پیشنهاد احداث گذر در کاروانسرای عرب‌ها مخالفت کرد به این دلیل که گفت «اولاً ممکن است تعمیر آن که در دست انجام است سال‌ها طول بکشد؛ ثانیا این مکان سال‌ها متروکه بوده و حالا دشوار بتوان رضایت فعالان فرهنگی و هنری را برای ارائه آثارشان در آنجا جلب کرد (سبزواریان، ۱۶ آبان ۹۹).
🔹۸- بعد از این، دیگر موضوع احداث گذر فرهنگ و هنر در سبزوار مطرح نشد، و دوباره به کمایی تقریباً دو ساله فرو رفت. از آن زمان، یک شورای شهر، یک شهردار، و دو فرماندار تغییر کرده‌اند و نه تنها هیچ اقدامی برای به جریان انداختن این پروژه انجام نشده است، حتی اراده‌ای برای ایجاد همفکری و هماهنگی میان نهادها برای جانمایی گذر و شروع به روند اجرای آن نیز دیده نمی‌شود. این در حالی است که سیاست دولت سیزدهم، تکمیل پروژه‌های ناقص عنوان شده است. اما به نظر می‌رسد احداث گذر فرهنگ و هنر را، حتی خود مسئولان این شهرستان هم از یاد برده‌اند و بنابراین مطالبه خاصی در این باره از دولت ندارند.
🆔 @AsrSabzevar
