نگاهی به دستور مامون عباسی برای عبور ندادن امام رضا(ع) از شهرهای شیعه نشین از جمله سبزوار، در مسیر حرکت از مدینه به مرو

✍ حمیدرضا باقری تبار

🔹شهر دارالشیعه سبزوار در طول تاریخ دیرینه خود با بیش از ۶ هزار سال سابقه فرهنگی و تمدنی که حتی تا ۱۲ هزار سال نیز تخمین زده شده است، افتخارات فراوانی را در پهنه گسترده ایران به ثبت رسانیده است. یکی از افتخارات سبزوار در طول تاریخ، محسوب شدن این شهر به عنوان پایگاه اصلی شیعیان ۱۲ امامی در شرق ایران است.

🔹از ابتدای ورود اسلام برخلاف اکثر شهرهای خراسان، مذهب سبزواریان تشیع بوده و بر این باور اعتقادی خود همواره پابرجا بوده اند. به طوری که حاکمان غیرشیعه وقت، معمولاً حسابی جدا روی مردم این شهر باز می کرده اند و مجبور بوده اند برای راضی نگاه داشتن مردم‌ این شهر، امتیازات ویژه ای را برای آنان در نظر بگیرند.

🔹درباره شهرت شهر سبزوار به مرکزیت تشیع در میان شهرهای مهم خراسان قدیم، منابع تاریخی نوشته اند: ولایت سبزوار تنها شهر مهم خراسان بوده است که در آن شیعیان امامیه جمعیت بیشتری داشتند.

🔹شهر سبزوار به عنوان يكی از ۵ کهن شهر شیعه ایران (سبزوار، قم، ری، ساوه و آمل)، آمادگی استقبال از امام هشتم را داشت و حضور امام رضا(ع) در سبزوار سبب قيامی همچون سربداران می‌شد كه برای همين جلوی عبور امام رضا(ع) از اين شهر را گرفتند.

🔹البته یکی از مسیرهای ذکر شده برای حرکت امام رضا(ع) از مدینه به مرو، مسیر اهواز، دزفول، بروجرد، اراک، قم، ری، سمنان، دامغان، شاهرود، سبزوار و نیشابور است که برخی معتقدند واقعه ضمانت آهو از سوی امام رضا(ع) در این مسیر (گردنه آهوان مابین سمنان و دامغان) به وقوع پیوسته است.

🔹ولی با توجه به گفته مامون به سرپرست کاروان مبنی بر عبور ندادن امام از شهرهای شیعه نشین همچون قم، ری و سبزوار، این مسیر بسیار غیرمشهور است و مطابق مسیر مشهور، امام رضا(ع) را در منطقه #غرب_خراسان امروزی از جنوب سبزوار و شهرهای بردسکن، خلیل آباد و کوهسرخ، از رباط پشت بادام طبس به نیشابور عبور داده اند.

🔹گویند هنگامی مأمون عباسی مرتکب جنایت قتل امام رضا(ع) در توس شد، از واکنش شدید و شورش مردم بیهق (سبزوار)، نسبت به این جنایت بیمناک شد و در نظر خود برای فرونشاندن آشوب های احتمالی در این شهر شیعه، مجبور شد مالیات سالیانه مردم این سامان را بطور چشمگیری کاهش دهد.

🔹هرچند این ترفند هیچگاه نتوانست موجبات محبوب شدن خلیفه سفاک عباسی درمیان مردم سبزوار شود و داغ شهادت امامشان را از خاطرشان بزداید، اما مأمون را چاره ای نبود جز اینکه از هر روشی برای کاهش میزان اعتراضات استفاده کند./ اسرارنامه

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
🔰بزرگترین مجموعه خبری غرب خراسان

@asrsabzevar